Stap 1

Pre mediaton

Bent je degene die van niets wist en onaangenaam verrast werd door de melding van jouw partner dat hij of zij van je wil scheiden, neem jezelf en je primaire gevoelens dan zeer serieus. Voel je niet verplicht om direct met alles mee te werken, maar als je het nodig hebt om hierin weer tot jezelf te komen en alles een plek te geven, om emotioneel weer wat meer in balans te zijn, dan dien je daar echt je tijd voor te nemen. Onderschat het niet wat het met je doet als je te snel ‘het gaat regelen’, terwijl jouw hart daar nog helemaal niet aan toe is. Overweeg anders ook de mogelijkheid van zogenaamde ‘pre mediation’, waarin jij en je partner het goede gesprek hierover met elkaar aan kunnen gaan. Dan staat alles niet gelijk in het teken van ‘het zakelijke en financieel regelen’, maar is er alle ruimte voor het samen landen in de nieuwe werkelijkheid. Als dit proces tot een gezamenlijk besef leidt dat je uit elkaar moet gaan en ieder van jullie beiden emotioneel wat meer in balans is geraakt, kan de volgende stap gezet worden.

Stap 1

Scheidingsmelding

Aan een scheiding officeel in werking stellen gaat natuurlijk iets vooraf, namelijk dat je dit samen met jouw partner bespreekt. Je partner moet persoonlijk van jou horen dat je wilt scheiden. Deze stap in jouw scheidingsproces kan erg moeilijk zijn. Hoe ga je dit vertellen? Het is belangrijk dat de wens om te scheiden in heldere taal naar de ander wordt uitgesproken. Maar ook al heb je er weken, maanden of zelfs jaren over nagedacht, misschien is jouw scheidingswens voor je partner toch een volledige verrassing. Een donderslag bij voor hem of haar volkomen heldere hemel. En soms duurt het dan weken of maanden voordat je scheidingsmelding daadwerkelijk is binnen gekomen bij jouw partner; dat heeft vaak tijd nodig. Geef je partner daar ook echt de ruimte voor, zodat hij of zij voor zichzelf een en ander op een rijtje kan krijgen, je eerlijke vragen mag stellen met recht op een eerlijk antwoord en zich een voorstelling kan gaan maken van hoe het nu in de toekomst verder zal moeten gaan. Een scheidingsproces ingaan met elkaar is geen kleinigheid. Integendeel, het is een intensief proces, een ‘life event’. Als de scheidingsmelding goed is gedaan en goed is ontvangen, als jullie beiden eraan toe zijn, kan het ingaan van een scheidingsproces dan een gezamenlijk traject zijn. Wat voor een mediation ook een voorwaarde is. Als een van beiden er niet aan toe is, dan wordt het een wreed en soms zelfs traumatisch proces. Dat moet op alle mogelijke manieren voorkomen worden.

Stap 2

Mediation

Als je door middel van mediation uitkomt bij een gemeenschappelijk verzoek aan de rechter en op die manier een scheidingsverzoek wilt indienen, heb je een advocaat nodig voor de laatste stap: de advocaat dient voor je een gemeenschappelijk verzoek in en vraagt daarmee jouw scheiding aan bij de rechtbank. Ook zorgt hij of zij ervoor dat de rechterlijke uitspraak ingeschreven wordt in de registers van de burgerlijke stand. Het proces daarnaar toe heeft dan onder begeleiding van de mediator plaatsgevonden; officieel de scheiding aanvragen neemt de advocaat voor zijn of haar rekening in nauwe samenwerking met onze mediators.

Stap 2

Zoek de juiste hulp bij het aanvragen van jouw scheiding

Een echtscheiding van gehuwden of mensen met een geregistreerd partnerschap kan alleen door een rechter worden uitgesproken en daarvoor heb je een advocaat of mediator nodig. Als je de eerste stap van de scheidingsmelding in gezamenlijkheid heeft kunnen verwerken, dan is het vragen van een mediator voor de begeleiding van jouw proces de beste vervolgstap. Wat voor jou de juiste hulp bij scheiding is, is afhankelijk van hoeveel je wil investeren in op een goede manier uit elkaar gaan. Ben je erop gericht om in respectvol en openhartig overleg er samen uit te komen, dan kan je het beste een scheiding aanvragen en regelen met hulp van een scheidingsmediator. Een mediator is neutraal en onpartijdig, let op ieders belang en help je om met respect voor elkaar de nodige afspraken te maken. De mediator begeleidt je in alle moeilijke en soms ingewikkelde gesprekken, zodat je zo rustig mogelijk en zonder frustrerende en destructieve discussies jouw keuzes kunt maken.

Stap 3

Geboorteakte

Bij het aanvragen van jouw scheiding heeft de rechter een gewaarmerkte kopie nodig van je huwelijksakte of partnerschapsakte en, als je minderjarige kinderen hebt, een gewaarmerkte kopie van de geboorteakte(n) van je kind(eren). Deze stukken kan je (vaak online) aanvragen bij de gemeente waar je destijds gehuwd bent of jouw partnerschap hebt geregistreerd, en bij de gemeente waar ieder kind geboren is. De kosten zijn ongeveer €12,- per akte. Belangrijk bij een scheiding aanvragen is dat de afgiftedatum van de akten op het moment van indienen bij de rechtbank niet langer geleden mag zijn dan drie maanden; anders moet je nieuwe akten opvragen zodra deze langer dan drie maanden tevoren zijn opgevraagd.

Stap 3

Scheiding aanvragen hoe?

Je kan volgens de Nederlandse wet alleen een scheiding aanvragen als je huwelijk of geregistreerd partnerschap ‘duurzaam ontwricht’ is . Dit houdt in dat de verhouding tussen jou en je partner dermate verstoord (‘ontwricht’) is, dat de kans op herstel er voor jou niet meer is en je niet langer bij elkaar kunt en/of wilt blijven (‘duurzaam’). Een scheiding aanvragen gaat dan zo in zijn werk, dat je een verzoek tot echtscheiding indient of scheiding van tafel en bed aanvraagt. In beide gevallen dient de echtscheiding te worden aangevraagd bij de rechter. Dit moet door een advocaat worden gedaan. Als je verzoek gemeenschappelijk is en je het, onder begeleiding van jouw mediator, volledig eens bent geworden, hoef je hiervoor niet zelf in persoon naar een rechter. Het is in feite een administratieve handeling; de stukken worden door de advocaat ingediend en de rechter zendt de stukken opgenomen in een beschikking aan je terug.

Stap 4

Deskundige mediator

Allemaal financiële, fiscale en juridische vragen waarover bij het regelen van de echtscheiding afspraken gemaakt dienen te worden. Je kan hierover vooraf, voordat je naar de mediator of advocaat gaat, uitgebreid met elkaar spreken en hier informatie over inwinnen; anderen vinden het prettiger om hierin van a tot z te worden begeleid door een deskundige mediator die hen helpt niets te vergeten en hen van alle nodige informatie voorziet. De gemaakte afspraken worden met hulp van jouw mediator door jou vastgelegd in het echtscheidingsconvenant of convenant ontbinding geregistreerd partnerschap (met als je minderjarige kinderen heeft een ouderschapsplan bijgevoegd) en vervolgens bekrachtigd door de rechter. Op die manier zal een scheiding aanvragen altijd zakelijk en juridisch correct kunnen worden gedaan.

Stap 4

Zakelijk correct een scheiding aanvragen

Het is erg belangrijk dat het aanvragen van je scheiding gebeurt met door jou volledig begrepen en zelf goedgekeurde stukken. Inhoudelijk het meest ingewikkeld zijn vaak de zakelijke, financiële en fiscale aspecten van je scheiding. Hoe worden de bezittingen en schulden verdeeld? Wat is de hoogte van de alimentatie? Wat gebeurt er met de woning? Is er een onderneming of zijn er beleggingen of pensioenreserveringen, hoe worden die dan het beste verdeeld? Wat zeggen eventuele huwelijkse voorwaarden? Is er een erfenis geweest met koude uitsluiting?

Stap 5

Ouderschapsplan

Ben je als ouders samenwonend (met of zonder samenlevingscontract) dan is het wettelijk wel niet verplicht om een Ouderschapsplan op te stellen. Maar het is weer nadrukkelijk aan te raden. In feite is het wat ons als Dé ScheidingsMediator betreft een gemiste kans van de wetgever, dat er in het belang van de kinderen van samenwonende ouders geen verplichting bestaat voor alle ouders in Nederland om hierin heldere afspraken op papier te zetten. Kinderen kunnen er uiteraard niets aan doen dat zij geen gehuwde of geregistreerde ouders hebben. En ook voor kinderen van samenwonende ouders geldt de diepe behoefte aan stabiliteit, van beide ouders mogen houden, heldere afspraken en goede verzorging. Met andere woorden: neem als samenwonende ouders die uit elkaar gaan gerust contact met ons op om toch een goed en voor alle betrokkenen constructief Ouderschapsplan op te stellen.

Stap 5

Met goede zorg voor jouw kinderen een scheiding aanvragen

Heb je minderjarige kinderen, dan heb je als ouder een zorgplicht voor hen. Hierbij maakt het overigens niet uit of je samenwoont zonder enige vorm van contract, een samenlevingscontract of geregistreerd partnerschap hebt of dat je getrouwd bent. Na een scheiding als ouders hebben jouw kinderen blijvend recht op het ouderschap van jullie beiden en heb je als gescheiden ouders de plicht om in goede samenwerking hen op te voeden en hen financieel te verzorgen. Een scheiding aanvragen dient dan ook met goede zorgafspraken voor je kinderen te gebeuren.

Er behoren goede, heldere en evalueerbare afspraken te worden gemaakt over onder andere de omgangsregeling, de kinderalimentatie en zorg- en opvoedingstaken. Als je officieel gehuwd bent of een geregistreerd partnerschap heeft, is het wettelijk verplicht om dit alles in het ouderschapsplan op te nemen dat wordt opgesteld onder begeleiding van jouw mediator; dit ouderschapsplan maakt dan wezenlijk onderdeel uit van het verzoekschrift tot echtscheiding. Op die manier zal een scheiding aanvragen altijd met goede zorg voor je kinderen kunnen worden gedaan.

Stap 6

Beroep op wijsheid

Alleen in het geval je het met elkaar blijvend oneens bent, zal er een beroep moeten worden gedaan op de wijsheid en deskundigheid van een rechter om voor jou een knoop door te hakken. In dat geval worden er vaak voorlopige voorzieningen (rond omgang en woning bij voorbeeld) aangevraagd – dan ben je echter niet meer in onderling overleg in een goede verstandhouding onder begeleiding van een scheidingsmediator aan het werk; dan ben je al bij ieder een eigen advocaat aanbeland. Als er voorlopige voorzieningen zijn aangevraagd, zal de rechter tijdelijk bepalen waar de kinderen gaan wonen of wat de hoogte van de alimentatie is totdat de definitieve uitspraak wordt gedaan. In dat proces stimuleert de rechter in Nederland echter veelal opnieuw mediation – dus in veel gevallen gaan de ouders dan alsnog in mediation om te proberen zelf tot een oplossing te komen en weer tot ‘samenwerkend gedrag’ te komen. Een scheiding aanvragen en een constructieve omgang daarna heeft daarom altijd de beste kans van slagen als het via mediation tot stand komt.

Stap 6

Bekrachtiging door de rechtbank

Wanneer jij en je partner onder begeleiding van je scheidingsmediator op alle gebieden afspraken hebben gemaakt waar jullie beiden achter staan, is de scheiding aanvragen en laten uitspreken bij de rechtbank enkel nog een formaliteit. Er wordt dan namens jou door de met jouw mediator samenwerkende advocaat een gemeenschappelijk verzoek aan de rechtbank gedaan om de ontbinding van je huwelijk of geregistreerd partnerschap uit te spreken en op te nemen in een beschikking. Op deze manier via mediation een scheiding gemeenschappelijk aanvragen, betekent dus dat je hiervoor niet zelf in persoon naar de rechter hoeft. Omdat je het samen eens bent en het derhalve een gemeenschappelijk verzoek is, volgt de rechter in principe jullie onderlinge afspraken en kan een en ander schriftelijk worden afgedaan. Je krijgt veelal tussen de twee en vier weken van de rechtbank ieder een exemplaar van de beschikking, wat in feite niets anders is dan je convenant (en ouderschapsplan als je minderjarige kinderen heeft) opgenomen in een rechtbank dossier. Een scheiding aanvragen is op deze manier goed geregeld.

Stap 7

Huwelijksgoederenregister

Daarnaast is het bij je scheiding aanvragen belangrijk om te weten dat deze inschrijving in het huwelijksgoederenregister binnen zes maanden na uitspraak van de rechter moet plaats hebben. Is dat niet het geval, dan verliest de beschikking zijn rechtskracht en blijft het huwelijk in stand. Dan blijf je dus gehuwd en zul je een nieuwe echtscheidingsprocedure moeten opstarten. Onze mediators nemen dan ook in hun convenanten altijd op dat ieder van jullie zich voortvarend betoont in het doen wat nodig is voor het goede tempo van het scheidingsproces. Hij of zij helpt je eraan herinneren om de akte van berusting op tijd in te sturen naar de advocaat.

Stap 7

Het definitief maken van de scheiding

Een scheiding aanvragen moet altijd officieel worden gedaan. Je bent officieel gescheiden op het moment dat de uitspraak van de rechter is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand; die datum wordt dan ook wel je ‘scheidingsdatum’ genoemd. Je krijgt bericht van de gemeente zodra deze datum op jouw huwelijksakte is aangetekend en zodoende je echtscheiding is ingeschreven in het huwelijksgoederenregister van de burgerlijke stand. Dit wordt ook wel scheiding aanvragen bij de gemeente genoemd.

Tegen elke uitspraak van een rechter in Nederland heeft iedere burger het recht om binnen drie maanden in beroep te gaan. In het geval van een gemeenschappelijk verzoek om je scheiding aan te vragen is dat natuurlijk niet voor de hand liggend en vaak wensen mensen de scheiding snel definitief te maken omdat er veel van afhangt; denk aan toeslagen als kindgebonden budget, zorgtoeslag en dergelijke; maar ook aan het kunnen kopen van een nieuwe woning of het op eigen naam kunnen stellen van de gemeenschappelijke echtelijke woning. Daarom is het zaak dat je bij jouw scheiding aanvragen dan de inschrijving in het huwelijksgoederenregister bespoedigt. De advocaat die voor jou het gemeenschappelijke verzoek heeft ingediend, maakt altijd een zogenaamde akte van berusting op die je getekend aan de advocaat dient te retourneren – daarmee geef je de advocaat toestemming de inschrijving van de rechterlijke uitspraak in het huwelijksgoederenregister te bewerkstelligen. Als je deze per ommegaande retourneert, bespoedig je het inschrijven van jouw scheiding enorm. In de mediation beloof je elkaar hierin niet het proces expres te gaan vertragen, om de ander dwars te zitten of om andere redenen.

Stap 8

Bedragen

Als je geen dekkende verzekering hebt en niet in aanmerking komt voor toevoeging, betaal je per persoon in 2023 aan de rechtbank het griffierecht van € 157,-. De advocaatkosten ten behoeve van indiening en inschrijving in het huwelijksgoederenregister variëren van € 170,- tot € 250,- ex btw per zaak (dus voor jullie beiden). De mediator werkt vaak met een uurtarief van € 150,- tot € 180,- ex btw. Maar dikwijls kan er ook een prijsafspraak met je overeengekomen worden.

Daarbij moet je bij Dé ScheidingsMediator niet denken aan bedragen die andere partijen regelmatig vragen, in de grootte van € 4.000,- of zelfs € 6.000,- of € 10.000,-. In vrijwel alle gevallen blijft dit onder de € 3.000,-. Zeker als je veel zelf hebt kunnen doen en het over vrijwel alles eens bent en er geen ingewikkelde vraagstukken zijn rond ondernemingen en dergelijke, hoort een bedrag van rond de € 2.000,- zeker tot de mogelijkheden. En dan ook nog alleen als jij of je partner niet in aanmerking komt voor toevoeging of geen dekkende rechtsbijstandsverzekering heeft.

Heb je nog vragen over een scheiding aanvragen, of ben je op zoek naar een scheidingsmediator bij jou in de buurt? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.

Stap 8

De kosten van een scheiding aanvragen

Er zijn partijen die een scheiding aanvragen gratis aanbieden, echter gaat dit altijd zeer ten koste van de kwaliteit van de dienstverlening. Gratis werken bestaat in feite natuurlijk niet; dus de gratis of bijna gratis aanbieder, zal met zo weinig mogelijk inzet en aandacht jou begeleiden om zijn eigen kosten te drukken. Vaak vindt een gratis scheiding aanvragen online plaats en moet je zonder hulp en goede informatie over de risico’s allerlei informatie aanleveren en online belangrijke keuzes maken. Er wordt dan nagenoeg geen dienstverlening op maat geleverd en al zeker geen nazorg gegeven.

Wij vinden het belangrijk dat je voor jouw scheiding aanvragen voornamelijk kijkt naar de kwaliteit van de dienstverlening – jouw situatie verdient aandacht en professionele en deskundige begeleiding. Tegelijk hoeft een goed begeleide mediation niet duur te zijn. De voordeligste en goedkoopste manier van scheiden is wanneer je in aanmerking zou komen voor toevoeging, een vorm van gesubsidieerde rechtsbijstand vanuit de Raad voor Rechtsbijstand. Of je daarvoor in aanmerking komt kan je lezen in onze pagina over de kosten van mediation. Als je in aanmerking komt voor toevoeging, betaalt je € 59,- of € 117,- voor de gehele mediation. Het enige wat daar dan nog bij komt is het griffierecht van de rechtbank; in 2023 is het bedrag voor mensen met toevoeging € 43,-.

Als jij of een van jullie beiden niet in aanmerking komt voor toevoeging, kan je nog steeds een tegemoetkoming of volledige vergoeding in de kosten krijgen, als je voldoende particulier bent verzekerd bij je rechtsbijstandsverzekering. Veelal zijn mensen dan gedekt tot een bedrag tussen de € 2.000,- en € 3.000,-. Voorwaarde is dan wel dat de mediator die je begeleidt een officieel geregistreerde MfN registermediator is, zoals alle scheidingsmediators van Dé ScheidingsMediator.

Zoekmodule

Onze scheidingsmediators volgen verplichte bij- en nascholing om hun kennis actueel te houden. Daarnaast bestaat ons netwerk uit mediators verspreid over heel Nederland. Het maakt dus niet uit of je op zoek bent naar een mediator in Apeldoorn, Hilversum of Eindhoven, of dat je mediation in Breda zoekt. Zoek via de zoekmodule een geschikte scheidingsmediator bij jou in de buurt en zet je scheiding aanvragen in gang.

Dé ScheidingsMediator: een kwaliteitskeurmerk bij scheiding

Een scheiding aanvragen? Dé ScheidingsMediator staat voor kwaliteit. Elke mediator in ons netwerk is namelijk aangesloten bij de Mediatorsfederatie Nederland (MfN) en beschikt over de nodige psychologische, fiscale, juridische en financiële kennis om jouw scheiding goed te kunnen begeleiden. Door jarenlange ervaring en de genoemde professionele kennis kan Dé ScheidingsMediator je optimaal bijstaan tijdens jouw scheiding en deze volledig samen met jou afwikkelen. Je hebt geen andere deskundigen meer nodig.

Veelgestelde vragen

Hoe kan je een scheiding aanvragen?

Bij het aanvragen van een scheiding dient een verzoek ingediend te worden bij de rechter. Dit kan een verzoek tot echtscheiding zijn, maar ook een aanvraag tot scheiding van tafel en bed. Dit verzoek wordt gedaan door een advocaat die met jouw mediator nauw samenwerkt. Het is niet noodzakelijk om in persoon naar de rechter te gaan, mits het een gemeenschappelijke keuze is. Je dient een gewaarmerkte kopie aan te leveren van je huwelijks- of partnerschapsakte en indien je minderjarige kinderen hebt, een gewaarmerkte kopie van de geboorteakten. Een van onze mediators helpt je van A tot Z in dit proces en laat je scheiding door een met ons samenwerkende advocaat indienen.

Een scheiding aanvragen heeft uiteraard ook invloed op de toeslagen die je kan ontvangen. Alvorens jezelf toeslagen kunt aanvragen dient je ervoor te zorgen dat jouw ex-partner niet meer meetelt voor de toeslag. De scheiding dient dus definitief in het huwelijksgoederenregister te zijn ingeschreven en ook dien je niet meer op hetzelfde adres ingeschreven te staan.

Een bijstandsuitkering kan je aanvragen als je kan aantonen dat jouw ex-partner de alimentatie onvoldoende of zelfs niet kan betalen. Doorgaans zal dit mogelijk zijn als de scheiding definitief is en de echtscheidingsbeschikking is ingeschreven in het huwelijksgoederenregister en ieder op een ander adres staat ingeschreven. Het kan echter in sommige gevallen ook al worden aangevraagd op het moment dat de scheidingsprocedure nog loopt. Vraag ons gerust naar hoe dit voor jou zit.

Huurtoeslag kan je aanvragen op het moment dat de ex-partner officieel niet meer de toeslagpartner is. Dit wil zeggen dat het echtscheidingsverzoek moet zijn ingediend en je niet meer op hetzelfde adres ingeschreven staat. Heb je vervolgens recht op huurtoeslag, dan kun je deze aanvragen via de website van de belastingdienst.

Een scheiding aanvragen gebeurt altijd bij een rechter. De aanvraag kan niet door jezelf worden gedaan, maar dient te worden ingediend door een met ons samenwerkende advocaat. Onze mediators helpen je in dit proces, en laten de met hen samenwerkende collega dit voor je verzorgen.

Hoe lang het aanvragen van een scheiding duurt is geheel afhankelijk van de situatie. Denk hierbij aan hoeveel gesprekken je nog nodig heeft met jouw ex-partner en of je alle benodigde stukken direct kunt aanleveren. Nadat de met jouw mediator samenwerkende advocaat deze stukken voor je heeft ingediend zal het gemiddeld nog 4 tot 8 weken duren alvorens het wordt goedgekeurd door de rechter. Daarna duurt het meestal nog een week voordat je gemeente de bevestiging stuurt dat je scheiding is aangetekend op het huwelijksgoederenregister.